Vertrouwen: iemand moet het doen

Het is diep in de nacht als er stevig op mijn deur gebonsd wordt. ‘Jan! Jan! Wake up!’ hoor ik, als ik uit een diepe slaap ontwaak in het nachtelijke duister van Phnom Penh, de hoofdstad van Cambodja. Ik woon hier al een tijdje en heb inmiddels veel Cambodjaanse vrienden gemaakt. Als ik Vuthy binnenlaat begrijp ik dat we naar de tempel moeten want het is Boh Bai Ben. Ik heb dan nog geen idee wat dat is, maar achter op de scooter begrijp ik dat we de dolende geesten die om de tempel zweven van voedsel moeten voorzien. Elk jaar duurt dit festijn drie nachten en komen de Cambodjanen vroeg uit bed om in een schitterende ceremonie rijst en water van binnen het tempelterrein naar buiten te gooien. Want de dolende geesten, die in hun voorgaande leven iets verkeerds gedaan hebben, kunnen geen rust vinden tot ze hun tijd van dolen hebben afgerond en hun schuld hebben ingelost. Tot die tijd moet er voor ze gezorgd worden. Iemand moet het doen. En vannacht zijn wij dat, samen met tientallen andere tempelbezoekers.

Vertrouwen moet je doen

Op straat in Utrecht wordt een jongen gevraagd waarom hij nog vertrouwen heeft in de wereld. Hij antwoordt: ‘Iemand moet het doen’. Ergens klinkt daar een beetje in door dat het vertrouwen in de mensheid misschien niet zo groot is als hij zou willen, want de rest heeft dat vertrouwen blijkbaar minder. Hij maakt voor mij een belangrijk punt: vertrouwen is niet iets dat je toevalt, vertrouwen is iets wat je actief moet doen. Je moet het in elkaar hebben, want in je eentje is vertrouwen niets. Tenzij je in iets groters gelooft, dan kies je ervoor om daar eenzijdig op te vertrouwen. Dat vertrouwen geeft je kracht om dingen te doen, aan te kunnen of te bereiken die anders niet gebeuren. Daarmee heeft het toch iets wederkerigs. Voor sommigen is dat God of iets anders dat groter is dan wijzelf, voor anderen is dat misschien in zichzelf. Het begint met: iemand moet het doen. Iemand moet het hebben en als we het met elkaar hebben ontstaat een kracht die groter is dan wat er was. Daarom zegt die jongeman in Utrecht misschien ook wel dat hij geen idee heeft of er nog méér is waar hij op zou willen vertrouwen. Want hij doet het al, vertrouwen op de mens en vertrouwen in de wereld. Misschien is dat iets wat je God zou kunnen noemen: dat we door te vertrouwen meer met elkaar kunnen bereiken dan alleen. Zelfs dat we zorgdragen voor wie ooit, zoals de dolende geesten, niet te vertrouwen waren.